koepel met uitkraging
uitkraging
Je plaatst niet zomaar een ronde koepel op een kubus. De uitkraging is een manier om een ronde koepel te ondersteunen. De hoeken van een kubus worden afgeschuind zodat het bovenvlak een achthoekige vorm krijgt, die beter de verticale belasting van de ronde koepelvorm opvangt.
Varianten
Zowel in de islamitische kunst als in de romaanse kunst vinden we de stapsgewijze overgang van vierkant naar achthoek terug in verschillende vormvarianten. Hieronder zie je hoe in de vroeg 8e eeuwe basilica in Odzun (Armenië) door uitkraging een vormovergang gecreëerd wordt van vierkant naar achthoek.
Geleidelijk is men in de Islamitische wereld deze uitkragingen decoratief verder gaan uitwerken, wat uitmondde in muqarnas. Verschillende regio's claimen deze ontwikkeling, die doorgaans in de 10e eeuw gesitueerd wordt.
Snel worden muqarnas een typisch element in de islamitische bouwkunst, typisch zijn de halfkoepels in iwans (toegangspoorten die werden uitgebouwd tot open voorhallen) en gebedsnissen is moskeeën.
