Koefisch schrift
Koefisch kalligrafisch schrift
Naast geometrische patronen en bloemenpatronen worden wanden soms ook gedecoreerd met kalligrafie. Hiervoor wordt het zogenaamde Koefisch schrift gebruikt (in het Engels square kufic), genoemd naar de stad Koefa in het zuiden van het huidige Irak. Dit schrift wordt zeker niet alleen gebruikt in architectuur.
Je lees er meer over op de pagina's Kufic script en Arabic calligraphy.
Bijzonder interessant is ook de pagina http://www.kufic.info/default.htm.
principe
Deze laatste pagina legt ook het principe uit van het koefisch schrift.
Kalligrafie in koefisch schrift wordt vaak gecreëeerd binnen een rooster, vaak een vierkant met een oneven aantal rijen en kolommen. Tekst wordt zo geplaatst dat er nooit lege ruimten ontstaan. Hiervoor kunnen letters uitgerekt worden. Langere teksten worden vaak spiraalsgewijs naar het midden in elkaar gedraaid. Hierdoor zijn ze vaak erg moeilijk leesbaar, maar dat is helemaal niet belangrijk bij deze kalligrafie.
voorbeeld
Een illustratie van zo'n spiraal wordt stapsgewijs geïllustreerd a.d.h.v.e. voorbeeld op een mausoleum op de Shah-i-Zinda begraafplaats in Samarkand ui 1361. De tekst is de volledige soera 112.
De lijnen van de soera worden spiraalgewijs zo in elkaar geschikt tot de volledige tekst past in het vierkant zonder lege ruimte open te laten. Tussen twee opgevulde vakjes in het rooster blijft nooit meer dan één ongevuld vakje open.
Zeg: “Hij is Allah, de Enige
Allah is Zichzelf- genoeg, Eeuwig.
Hij verwekte niet, noch werd Hij verwekt.
En niemand is Hem in enig opzicht gelijk.”
Qul huwa Allahu ahad
Allahu assamad
Lam yalid walam yoelad
Walam yakun lahu kufuwan ahad
Koefisch schrift voor leken
Wat in koefisch schrift nog wel leesbaar is voor leken zijn de namen van Allah en Mohammed.
Maar zelfs daar zijn kleine aanpassingen mogelijk wanneer ze ingepast worden in een langere tekst.
Apart zijn ze duidelijk herkenbaar.
Virtuoze kalligrafie
Een virtuoos stukje kalligrafie vind je op de Mir Chaqmaq moskee in het Iraanse Jazd.
Binnen de kalligrafische lijnen waarmee de namen van Allah en Mohammed geschreven werden, is een tweede kalligrafie aangebracht. Zo staat in de naam van Allah de volledige soera 1 geschreven en in de naam van Mohammed lees je de namen van de twaalf imams.
op de Vrijdagmoskee in Isfahan schreef de ontwerper binnnen de deelvlakken van een onderverdeeld vierkant een hele tekst terwijl de lijnen die het vierkant onderverdelen, opgevuld worden met een geometrisch patroon.
Dat centrale vierkant met de naam van de ontwerper is niet ongewoon in koefisch schrift.
Ontwerpers brachten binnen dergelijk kader vaker hun naam aan als tag.
| (linksonder) | Toen de lijst van onze misdaden werd opgerold |
| (linksboven) | Meegenomen en gewogen op de weegschaal van de daden |
| (rechtsboven) | Was onze schuld het zwaarst van allemaal, maar |
| (rechtsonder) | Wij kregen vergeving dankzij de liefde van Ali. |
| (midden) | Gemaakt door Mohammad Hossein ibn Mohammad Ghawami |
