M.8.3.4.1. Dik prizmaları tanır, temel elemanlarını belirler, inşa eder ve açınımını çizer.
GİRİŞ
![[size=100]Uzanarak kitap okumak çok sevilen bir aktivite olsa da fiziksel açıdan bizi bazen yorar. Bu yüzden bilim insanları prizmaları kullanarak, uzansak da kitabı 90 derece tutarak okumamızı sağlayacak gözlükler geliştirmişlerdir. Sizce bu gözlükte prizma hangi amaçlar için kullanılmıştır? Düşününüz ve açıklayınız.[/size]](https://www.geogebra.org/resource/gvpdyfhr/pbZQAhzQTMD5VG6v/material-gvpdyfhr.png)
KEŞFETME
Sürgüleri Hareket Ettiriniz.
Taban ayrıt sayısı 6 olan prizmanın adı nedir?
İncelemiş olduğunuz materyale göre prizma oluşabilmesi için tabanın en az kaç ayrıtı olması gerekir?
Tabanı 5 kenarlı olan bir prizmanın açınımında hangi çokgenler bulunur?
AÇIKLAMA
Prizmalar tabanlarındaki çokgenlere göre isimlendirilir ve yan yüzeyleri de dikdörtgenlerden oluşur.Taban ile yanal yüzler birbirine dik olursa prizma dik prizma olur. Taban ayrıtı en az olan dik prizma üçgen dik prizmadır.Tabanı üçgen olan prizma (yani taban ayrıtı 3 olan prizma); üçgen dik prizma, tabanı dikdörtgen olan prizma; dikdörtgen dik prizma(küp, dikdörtgen prizmanın özel halidir), tabanı altıgen olan prizmaya da altıgen dik prizma denir ve örnekler bu şekilde arttırılabilir.
Tabanı beş kenarlı olan prizma yani taban ayrıtı 5 olan prizma beşgen dik prizmadır ve açınımı aşağıdaki gibi farklı şekillerde çizilebilir. Buradan da beşgen prizmanın açınımında beşgen ve dikdörtgenlerin yer aldığını görürüz. DİKKAT!(Kare, dikdörtgenin özel halidir.)
DERİNLEŞTİRME
Materyali inceleyiniz.(Sağdaki grafik 3 boyutludur hareket ettirip diğer yüzeyleri de görebilirsiniz.)
Doğada çevremize baktığımız zaman birçok farklı ve güzel geometrik şekiller görmekteyiz. Kare, dikdörtgen, üçgen gibi. Ancak bilim insanları bunlara bir yenisini daha ekledi. Adı da Scutoid. Bilim insanları bazı hücre yapılarının scutoid şeklinde olduğunu bulmuşlardır. Peki sizce scutoidler birer prizma mıdır?
DEĞERLENDİRME
Aşağıdakilerden hangisi küpün açınımı olamaz? Cevabınızı yukarıdaki materyalden kontrol ediniz.
Etkinlik
M.Asel Nurbaki-N.E.Ü. İlköğretim Matematik Öğretmenliği-4/B-15310251030